132 mm Wyrzutnia rakietowa BM - 13

Od połowy lat 20. w Rosji Radzieckiej rozwijano wiele nowatorskich typów uzbrojenia. Wśród nich były także rakiety niekierowane, konstruowane w Laboratorium Gazodynamicznym - GDL, a od 1933 r. w Instytucie Rakietowym - RNII przez zespól, kierowany do 1930 r. przez Tichomirowa, a później przez Łangiemaka. Idea ich użycia przetrwała pogromy inteligencji i wyższej kadry dowódczej w latach 1937-39. Planowano najpierw ich użycie jako broni powietrze-powietrze, a w 1938 r. zlecono opracowanie-wersji ziemia-ziemia. Pociski lotnicze zostały po raz pierwszy zastosowane bojowo w 1939 r. w konflik­cie z Japonią nad Chałchyn-Gołm, a lądowe skierowano w tym samym roku na testy poligonowe.

W chwili rozpoczęcia wojny z Niemcami wyrzutnie ra­kiet ziemia-ziemia zaczynano dopiero produkować, ale już ich pierwsze użycie 14 lipca 1941 r. pod Orszą dowiodło ogromnej skuteczności nowej bro­ni i produkcja uzyskała najwyższy priorytet. Zasięg rakiet M-13, wynoszą­cy 8,4 km był wprawdzie mniejszy, niż dział o zbliżonym kalibrze, ale in­tensywność ognia w pełni to kompensowała. Produkcja zarówno szynowych wyrzutni, jak i rakiet wymagała mniej czasu i materiałów niż w przypadku armat, a na dodatek „gwardyjskie minomioty", jak nazywano je oficjalnie, wywoływały także silny efekt psychologiczny.

Wyrzutnie BM-13 na samochodach ZIS-151 pozostawały w jednostkach liniowych Armii Radzieckiej do końca lat 50, a ostatecznie wycofano je z uzbrojenia podobno dopiero w 1991 r., a do dziś wyrzutnie tego typu na podwoziach ZŁ-131 służą do odpalania imitatorów celów powietrznych! W państwach Układu Warszawskiego używano ich do końca lat 60., a w krajach trzeciego świa­ta nawet o 15 lat dłużej. W Polsce ostatnie użycie „bojowe" BM-13 miało miejsce w 1968 r. podczas kręcenia filmu Jarzębina Czerwona.

Dane techniczne

Produkcja: ZSRR
Masa wyrzutni: 6 200 kg
Masa rakiety: 42,5 kg
Długość pocisku: 1 415 mm
Kaliber: 132 mm
Prędkość pocisku: 355 m/s
Szybkostrzelność: 16 strz./7 sek.
Donośność: 8,4 km
Długość wyrzutni: 6,7 m
Szerokość wyrzutni: 2,3 m
Wysokość wyrzutni: 2,8 m