Samolot szturmowy Avia B.33 (lic. Ił-10)

 

Produkowana w Czechosłowacji późniejsza wersja słynnego „szturmowika”.

Opracowany tuż przed wybuchem II wojny światowej radziecki samolot Ił-2 okazał się konstrukcją udaną. W roku 1942 w Związku Radzieckim rozpoczęto prace nad nowym, ulepszonym samolotem do zwalczania samolotów bombowych. Był to jednomiejscowy, ciężki myśliwiec Ił-1 - stał się on podstawą dla skierowanego do produkcji w 1944 roku dwumiejscowego samolotu Ił-10.

Po zakończeniu wojny w czechosłowackich zakładach Avia-Letnany rozpoczęto produkcję licencyjną używanego przez Armię Czerwoną płatowca. Wprowadzono w nim jednak pewne zmiany – samoloty Avia B.33 różniły się od radzieckich Ił-10 głównie uzbrojeniem: 2 stałe działka i 2 stałe k.m. zastąpiono 4 stałymi działkami. Produkcję seryjną samolotów Avia B.33 rozpoczęto w 1951 roku, a pierwsze egzemplarze trafiły do pułków już w roku następnym. W latach 1953–1954 zakłady Avia eksportowały do Polski, Węgier, Rumunii i Bułgarii duże partie tych samolotów. Z ogólnej liczby 1200 wyprodukowanych sztuk, prawie 600 stanowiły zamówienia zagraniczne.

Do Polski sprowadzono wersje B.33 i CB.33 (szkolną). Były one używane w pułkach lotnictwa szturmowego oraz w Eskadrze Lotniczej Marynarki Wojennej krótko, bo tylko do 1960 roku. Po tym okresie większość z nich skasowano, jedynie kilka egzemplarzy służyło później do celów pomocniczych.

Eksponowany samolot Avia B.33, noszący numer boczny '4', wcześniej '29', został wyprodukowany w 1952 roku. Po zakończeniu Wystawy Lotniczej z okazji XX-lecia PRL, która odbyła się w 1964 roku, płatowiec został przekazany do zbiorów Muzeum.

 Źródło: http://www.muzeumlotnictwa.pl/

Dane techniczne

Produkcja: Czechosłowacja, ZSRR
Wytwórca: Avia-Letnany
Czas powstania: 1952 rok
Rozpiętość: 13,4 m
Długość: 11,2 m
Masa startowa: 6535 kg
Pułap: 7 500 m
Zasięg: 830 km
Max. prędkość: 570 km/h
Silnik: M-42 (lic. AM-42) rzędowy, w układzie V, chłodzony cieczą, o mocy 2000 KM (1472 kW)
Uzbrojenie: 4 działka NS-23 kal. 23 mm w skrzydłach, 1 działko UB-20 kal. 20 mm w kabinie strzelca, podwieszane bomby i niekierowane pociski rakietowe w różnych konfiguracjach;